Page 51 - TUREB Dergi 2. SAYI
P. 51
TÜREB TÜREB 48 MEVZUAT DERGİ DERGİ MEVZUAT 49 bağlantı için yerine getirmesi gereken yükümlülükler, imzalandığı tarihte yürürlükte olan Ek-18 uygulanır. merkezde üretilecek rüzgar gücü tahminlerinden Ek-18’de yer alan RİTM için alt yapı gerekliliklerinin yararlanma usulleri ile tahminlerden yararlanma düzenlendiği “E.18.9- Rüzgar Enerjisi Santrallarının için fyatlandırmada İzlenmesi” bölümü, uygulanacak usul ve bağlantı anlaşmasının esasları kapsar. Buna göre imzalandığı tarihte RÜZGAR GÜCÜ İZLEME VE TAHMİN MERKEZİ 10 MW ve üzeri üretim yürürlükte olan Ek- lisanslı bütün RES’lerin 18’de yer almasa RİTM PROJESİ İLE İLGİLİ MEVZUAT RİTM’e bağlanması dahi, mevcut ve yeni zorunludur. 10 MW altı tesis edilecek olan üretim lisanslı tesislerin tüm rüzgâr enerjisine RİTM’e bağlanması dayalı üretim tesisleri RİTM Projesi kurulu gücü hedefenmiştir. YEGM zorunlu değildir. Talep için uygulanır. Fatih KARIK Milli tabanlı RİTM projesine T.C. En- tarafından güç potansiyelimiz 48 GW etmeleri halinde bu E.T.K. Uzman Yardımcısı erji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ye- olarak belirlenmiştir. yönetmelik hükümleri Bu kapsamdaki üretim nilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü kapsamında RİTM’e tesisleri kendilerine (YEGM, eski adı Elektrik İşleri Etüt bağlantıları yapılır. düşen görevleri İdaresi), Türkiye Bilimsel ve Teknolo- RİTM Mimarisine ürekli değişen ve gelişen teknoloji- RES sahibi tüzel kişi, santralinin geçici kabulünün 31/5/2015 tarihine kadar yerine getirir. Rüzgârların Sye bağlı olarak artan enerji ihtiyacı jik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Genel Bakış yapılabilmesi için Bakanlığa başvuruda bulunmadan düzenli olmaması sebebiyle, enerji üretiminde Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) insanlığın en büyük problemlerin- işbirliğinde Temmuz 2010 tarihinde Projede 0-48 saat arası tahminler üretil- önce RİTM’e bağlantı işlemlerini tamamlar. RİTM’e kesikli bir profl görülür. Potansiyelimiz göz önüne den biri haline gelmiştir. Geçmişten başlanmıştır. Nisan 2014 tarihinde ise mektedir. Tahminde kullanılan teknikler bağlanmayan RES’lerin geçici kabulü yapılmaz. alındığında ilerleyen yıllarda kurulu gücün artacağı günümüze yoğun olarak kullanılan proje tamamlanmıştır. Bu projenin fziksel ve istatistiksel yöntemlerin kom- RES’lere tahmin sağlanması yıllık hizmet bedeli düşünülürse elektrik piyasası ve sistem işletiminde fosil enerji kaynaklarının sebep old- amacı Türkiye’deki tüm rüzgar enerjisi bine edilmiş halidir. İstatistiksel yöntem- 2015 yılı için 1200 TL olarak belirlenmiştir. Elektrik problemlerin yaşanmaması için rüzgar enerjisi uğu sera gazlarının zaman geçtikçe santrallerinin tek bir merkezden izlen- de öğrenme yöntemleri olarak doğrusal Şebeke Yönetmeliğine göre rüzgâr enerjisine dayalı üretiminin izlenmesi ve tahmin edilmesi büyük önem dünya doğasına ve atmosferine ver- mesi ve oluşturulan rüzgar enerjisi regresyon, destek vektör makineleri ve üretim tesisleri için tesisin bağlantı anlaşmasının arz etmektedir. diği zararlardan ötürü dünya ülkeleri tahminlerinin piyasa katılımcıları ve yapay sinir ağları kullanılmaktadır. Tüm temiz, sağlıklı, sürdürülebilir enerji sistem işletmecisiyle paylaşılmasıdır. santral sahaları hesaplamalı akışkanlar di- namiği yazılımı kullanılarak modellenerek kaynakları olarak nitelendirilen ye- Böylelikle rüzgar gücü tahmini, sistem tahmin algoritmasında kullanılmaktadır. nilenebilir enerji kaynaklarına doğru işletmecisinin ve piyasa katılımcısının Proje kapsamında MGM Hava Tahmini, hızlı bir yönelişe geçmek durumunda gün öncesi planlamasını daha sağlıklı Avrupa Ölçekli Orta Ölçekli Hava Tahmini kalmıştır. Yenilenebilir enerji kaynak- yapmasına imkan tanıyacaktır. (ECMWF), Global Tahmin Sistemi (GFS) ları arasında yerini alan rüzgar ener- ve santral güç verileri girdi olarak kullanıl- jisi ise Dünya’da yenilenebilir enerji 21 Nisan 2015 tarihi itibariyle merkeze maktadır. Projenin internet adresi www. kaynakları arasında en hızlı gelişime 2112 MW kurulu gücüyle 34 adet ritm.gov.tr’ dir. Şekil 1’de genel yapı, Şekil sahip olan ve en fazla yatırım yapılan santral bağlıdır. 31 Mart 2015 tarihi 2’de ise kullanıcı ekranları gösterilmekte- itibariyle Türkiye Elektrik İletim A.Ş. enerji türüdür. Rüzgar enerjisinin şe- (TEİAŞ)’nin açıkladığı verilere göre dir. bekeye bağlantısı noktasında, enerji rüzgar enerjisi kurulu gücümüz 3730 kalitesi ve şebeke etkileşimi yönünden MW olup santral sayısı 92’dir. Türkiye RİTM Mevzuatı bazı sıkıntılar mevcuttur. Rüzgarın ke- geneli kurulu gücümüz 70557 MW 25 Şubat 2015 tarihinde rüzgar sikli ve değişken olan yapısı, rüzgar olup rüzgar enerjisi santralleri %5,3’ enerjisi santrallerinin RİTM’ e enerji santrallerinin şebeke sistemine lük bir paya sahiptir. bağlanması hakkında bir yönetmelik bağlantısı noktasında, bozucu etkilere yayınlanmıştır. Bu yönetmeliğin sebep olabilmektedir. Bu noktada sis- Önümüzdeki yıllarda tam rekabetçi bir amacı, rüzgar enerjisi santrallerinin tem stabilitesi açısından rüzgar türbin- elektrik piyasasının gerçekleştirilmesi RİTM’ e bağlanmalarına ve bağlantı lerinin anlık gücünün, şebekeye bo- için yasal düzenlemelerin ve milli pro- şartlarına ilişkin usul ve esasları zuntuya neden olmadan verilmesi ve jelerin etkileri önemli bir yere sahip düzenlemektir. Bu yönetmelik, planlama açısından tahmin edilmesi olacaktır. 2014’te yayınlanan strateji rüzgar enerjisi santrallerinin (RES) büyük önem arz etmektedir. belgesine göre 2023’te 20 GW rüzgar RİTM’ e bağlanmaları, lisans sahibinin Şekil 2: Kullanıcı Ekranları